Senkron ve Asenkron Derslerin Etkileşimini Artırmak İçin Öğretmenlere Öneriler

Senkron ve Asenkron Derslerin Etkileşimini Artırmak İçin Öğretmenlere Öneriler

Öncelikle şunu kabul etmek gerekir ki bu pandemi süresince uygulanan yöntem uzaktan eğitim değildir. Mevcut müfredatımız, ders planlarımız, öğretim materyallerimiz, kitaplarımız ve tüm diğer kaynaklarımız K12 seviyesindeki bir uzaktan eğitim için hazırlanmamıştır. Hepsi yüz yüze eğitim için geliştirilmiştir. Gerçek şu ki yüz yüze verilen bir dersi uzaktan eğitime taşımak için yapılması gereken planlama en az altı ayımızı alır. Yüz yüze verilen bir dersi bu kadar hızlı ve ani bir şekilde, olduğu haliyle online ortama taşımaya çalışmak kesinlikle doğru bir yaklaşım değildir. Burada önemli olan nokta çocukların konulara karşı güdülenmesinin sağlanmasıdır. Bu şekilde çocuk kendisi araştırıp öğrenme isteğini geliştirebilir. Öğrenmede açıklanabilen kısım katılım ve motivasyondan gelmektedir. Online derslerde dikkat sürelerinin çok daha kısa olduğu bilinen çocukların katılımlarını artıracak ve onların içsel motivasyonlarını yükseltecek tasarımlara yer verilmelidir. Öğretmenin rolü bu süreçte oldukça önemlidir.

Uzaktan eğitimde dikkat edilmesi gereken ilk husus, öğrencilerin fiziksel olarak uzak olmalarının, öğrenme açısından uzak olmaları anlamına gelmediğidir. Buradaki asıl uzaklık, öğrenmeyi engelleyen iletişimsizlik ve psikolojik etmenlerden kaynaklanmaktadır (Moore, 1993). Bu uzaklığı azaltmak için de dersteki iletişim ve etkileşimler artırılıp, dersin yapısı daha esnek hale getirilmelidir. Burada iletişim ve etkileşimlerin artırılmasından kasıt şu üç farklı boyut için de geçerlidir.

1. Öğrenci-öğrenci
2. Öğrenci-öğretmen
3. Öğrenci-materyal

Gerek senkron gerekse asenkron olarak yapılacak derslerde ve hazırlanacak tüm materyallerde iletişim ve etkileşimi artırmak adına yapılabilecekleri bir liste halinde aşağıda bulabilirsiniz:

• Mümkün olduğunca etkileşimli Web 2.0 araçlarıyla geliştirilmiş materyallerin kullanımı sağlanmalıdır.

• Materyallerin kullanımı sonrasında mutlaka öğrencilere geri bildirim verilmelidir ki söz konusu etkileşim sağlanabilsin.

• Öğrenme yönetim sistemine (LMS) yüklenen tüm materyallerin; yalnızca Web 2.0 araçlarının değil pdf’lerin, sunuların ve benzeri tüm dokümanların yönergelerinin çok açık olması gerekmektedir. Asenkron eğitimde yönerge aslında bizim her şeyimizdir. Öğrenciye neyi, nasıl yapacağının ve sonuçta neye ulaşacağının bilgisi çok net ve açık bir şekilde yazılmalıdır.

• Öğrencilere çeşitli görevler vererek onların word, pdf, ppt gibi dokümanları belirli bir gün ve saate kadar sisteme yüklemelerini isteyebilirsiniz.

• Öğrenme yönetim sisteminde dersin yapısına ve sınıf düzeyine göre, dersin bütününü öğrencilere açık olacak şekilde tasarlayabilirsiniz. Bu şekilde öğrenci kendi hızında ilerleyip istediği konudan çalışmaya başlayabilir.

• Öğrenme yönetim sisteminde yer alan ölçme-değerlendirme araçları ile anket yapma özelliğini kullanabilirsiniz. Öğrencilerin süreçte kendilerini değerlendirebilecekleri küçük sınavlar hazırlayabilirsiniz. Yaptığınız değerlendirmelerde öğrencilerinize geri bildirim vermeyi kesinlikle unutmayınız. Bu geri bildirimler etkileşimin en önemli parçasıdır.

• Öğrenme yönetim sistemindeki tartışma forumu araçları ile dersteki bir konuyla ilgili tartışma ortamı yaratarak etkileşimi artırabilirsiniz. Örneğin; “Şu gün şu saatte forumdan şu konuyu tartışacağız.” gibi duyurular yapabilirsiniz.

• Öğrenme yönetim sisteminin sohbet, duyuru ve mesaj paylaşımı özelliklerini sıklıkla kullanarak öğrencilerinizle bu kanallar aracılığıyla sürekli iletişimde kalabilirsiniz.

• Öğrencilere hem öğrenme yönetim sistemi üzerinden Web 2.0 araçlarını kullanılarak hem de Google Drive aracılığıyla grup çalışması görevleri verebilir ve bu görevler için öğrencilerinizin akran değerlendirmesi yapmalarını isteyebilirsiniz. Bu şekilde öğrenci-öğrenci etkileşimini artırmış olursunuz.

• Öğrenme yönetim sistemi kadar Google Drive’dan da yararlanabileceğinizi unutmayın. Bu ortamda bir dosya açıp öğrencilerle birlikte üzerinde çalışma imkânı yaratabilirsiniz.

• Bilgilerin doğrudan öğrenciye sunulması yerine dolaylı bilgilerle öğrenciyi yönlendirebilir ve öğrencinin konuyu merak etmesini sağlayabilirsiniz.

• Öğrencilere doğrudan soru sormak yerine öğrencilerin çözmesi gereken senaryolar ya da problemler oluşturabilirsiniz.

• Öğrencilerin problemler üzerinde küçük gruplar halinde çalışmalarını sağlayabilirsiniz.

• Öğrencilerinizin yanıtları çerçevesinde ilerleyen sunumlar tasarlayabilirsiniz.

• Çalışmalar sırasında öğrencilerinizden sizinle görüntü paylaşmalarını isteyebilirsiniz.

• Öğrenciler de bu sisteme alışık olmadıkları için etkinlikleri tamamlamada daha fazla zamana ihtiyaç duyabileceklerini unutmayın.

Senkron derslerin pasif bir deneyim haline gelmesi oldukça kolaydır, sıklıkla etkileşimi teşvik ettiğinizden emin olursanız bu zorlu süreci çok daha etkili bir şekilde geçirme şansınız olacaktır.

Özgür Şensoy
Öğretim Tasarımcısı

Kaynak:

Moore, M. G. (1993). Theory of transactional distance. In D.Keegan (Ed.), Theoretical principle of distance education (pp.22-38). London: Routledge.